بررسی زایشی دستگاه واجی گویش بلوچی سرحدّیِ گرنچین

Authors

عباسعلی آهنگر

دانشیار، دانشگاه سیستان و بلوچستان کارینا جهانی

استاد، دانشگاه اوپسالا گلناز مدرسی قوامی

استادیار، دانشگاه علامه طباطبایی فهیمه ساغریچی

دانش آموختۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه سیستان و بلوچستان

abstract

زبان­ شناسان زایشی واج ­شناسی را بخش مهمی از دستور هر زبان می­دانند. واج­ شناسی زایشی که می­ توان آغاز آن را اثر چامسکی و هله (1968) دانست، در گذر زمان در قالب انگاره ­های نظری خاصی مطرح شده است. پژوهش حاضر، که پژوهشی میدانی است، به بررسی و توصیف فهرست واجی (شامل همخوان­ ها و واکه­ ها) گویش بلوچیِ سرحدّیِ گرنچین در چارچوب نظریه واج­ شناسی زایشی می­ پردازد و هویت واجی هر واج را با استفاده از انگاره برکوئست (2001) به اثبات می­ رساند. بدین منظور، داده ­های زبانی گویش بلوچیِ سرحدّی بر اساس پیکره زبانی گردآوری ­شده از منطقه گرنچین از توابع شهرستان خاش در استان سیستان و بلوچستان مورد بررسی قرار می­ گیرد. گردآوری داده­ ها و تدوین پیکره­ های زبانی از طریق مصاحبه و ضبط گفتار آزاد انجام شده است. جامعه زبانی این پژوهش را 10 گویشور ساکن گرنچین با رده ­های سنی متفاوتِ 60 تا 80 سال و بی­سواد تشکیل می­ دهد. یافته­ های پژوهش نشان می­ دهد که انگاره واجی برکوئست (همان) برای شناسایی فهرست همخوانی و واکه­ ای گویش بلوچیِ سرحدّیِ گرنچین کارآمد است. نتایج همچنین حاکی از آن است که این گویش در نظام واجی خود 21 همخوان شامل 8 همخوان انفجاری، 5 همخوان سایشی، 2 همخوان انسایشی، 2 همخوان خیشومی، همخوان لرزشی، 1 همخوان کناری و 2 غلت و 9 واکه شامل 6 واکه ساده و 3 واکه مرکب دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ساخت هجا در گویش بلوچی سرحدی گرنچین

بررسی ساختِ هجا در مطالعاتِ غیرِخطّیِ واج‌شناختی از اهمیتِ خاصّی برخوردار است. پژوهش حاضر، در قالبِ پژوهشی میدانی، به بررسی ساختِ هجا در گویش بلوچی سرحدّی گرنچین، براساسِ نظریۀ واج‌شناسی همخوان- واکه، به‌عنوان نظریه‌ای پسازایشی، می‌پردازد و شیوۀ واج‌آرایی همخوان‌ها در خوشه‌های دوهمخوانی آغازه و پایانۀ هجا و همچنین تأثیرِ واکۀ هستۀ هجا در انتخابِ همخوان‌های خوشۀ ناهمانندِ پایانه را بررسی می‌کند. داده‌های زبان...

full text

ساخت هجا در گویش بلوچی سرحدی گرنچین

بررسی ساختِ هجا در مطالعاتِ غیرِخطّیِ واج شناختی از اهمیتِ خاصّی برخوردار است. پژوهش حاضر، در قالب پژوهشی میدانی، به بررسی ساختِ هجا در گویش بلوچی سرحدّی گرنچین، براساس نظریۀ واج شناسی همخوان- واکه، به عنوان نظریه ای پسازایشی، می پردازد و شیوۀ واج آرایی همخوان ها در خوشه های دوهمخوانی آغازه و پایانۀ هجا و همچنین تأثیرِ واکۀ هستۀ هجا در انتخاب همخوان های خوشۀ ناهمانند پایانه را بررسی می کند. داده های زبان...

full text

توصیف نظام واجی گویش بلوچی سرحدی گرنچین در چارچوب واج شناسی زایشی

دستوریانِ زایشی به واج شناسی به عنوانِ قسمتِ مهمّی از دستورِ هر زبان توجّه خاصّی داشته اند. واج شناسیِ زایشی که می توان آن را حاصلِ تلاش هایِ چامسکی و هله (1968) دانست وارثِ مطالعاتِ انجام شده در سنّت هایِ پیشین و نیز تعدیل ها و تغییرهایِ انجام شده در دورانِ بعد از آن است (کرد زعفرانلو کامبوزیا، 1388). پژوهش حاضر به توصیف و تحلیلِ نظامِ واجیِ گویش بلوچیِ سرحدّیِ گرنچین در چارچوب نظریه واج شناسیِ زایشی می پردازد. برایِ...

ساختار تصریفی فعل در بلوچی سرحدی گرنچین

بلوچی سرحدّی رایج در منطقۀ گرنچین زیر شاخه‌ای از بلوچی غربی (رخشانی) است که عناصر ساختواژی مختلفی در ساختار فعل به کار می‌برد. هدف از پژوهش حاضر ارائۀ توصیفی همزمانی از ساختار تصریفی فعل در قالب صورت‌های خودایستا و ناخودایستا در بلوچی سرحدّی گرنچین است. داده‌های پژوهش از طریق ضبط گفتار آزاد و مصاحبه با 10 گویشور بومی بیسواد با میانگین سنی 50-80 سال گرد‌آوری شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد در...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات زبان و گویش های غرب ایران

جلد ۱، شماره ۴، صفحات ۱-۳۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023